یکی از مصالح طبیعی با قدمت بالا چوب است، که به دلیل نوع ساختار خود، حس گرما و صمیمیت خاصی را در محیط ایجاد میکند. از این رو، بسیاری از طراحان و سازندگان، در اجرای نمای ساختمان، از چوب به عنوان یک متریال خاص و متفاوت در ساختمانهای مسکونی و تجاری استفاده میکنند. در این مطلب، شما را با مفهوم نمای چوبی ساختمان، انواع چوب به کار رفته در نماها، مزایای استفاده از چوب در نمای ساختمان و بسیاری موارد دیگر آشنا میکنیم.
همان طور که گفته شد، امروزه از چوب، به عنوان نوعی متریال خاص، در ساخت و اجرای نمای چوبی ساختمان استفاده میشود. با گذشت زمان و پیشرفت فناوری، بسیاری از معایب و مشکلات استفاده از چوب در نمای ساختمان از بین رفته و اجرای نمای چوبی برای ساختمانهای مسکونی، ویلا و یا مغازه بسیار رواج پیدا کرده است. علاوه بر این، روشهای جدید به کار رفته در تولید مصالح چوبی، موجب شده خواص و ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی این ماده حفظ شود. همه این دلایل موجب شده است، بسیاری از معماران و طراحان، ساختمانهایی با متریال طبیعی و در عین حال مدرن با استفاده از چوب طراحی کنند.
به دلیل مقاومت طبیعی چوب در مقابل رطوبت و پوسیدگی، بسیاری از انواع چوبها در نمای چوبی ساختمان مورد استفاده قرار میگیرند. امروزه، استفاده از ترموودهای تولید شده از سرو قرمز یا کاج سیبری، به دلیل داشتن ظاهری شیک و مدرن با کیفیت بالا، در ساخت نماهای چوبی ساختمان بسیار رایج میباشد. به طور کلی میتوان گفت، چوبها بر اساس نوع درخت و گونه به دو دسته تقسیم میشوند که در ادامه، هر کدام از آنها را بررسی خواهیم کرد:
این نوع چوبها دارای شاخ و برگ سوزنی شکل بوده و در برخی موارد نیز، برگهای بزرگ و صافی دارند. درختانی مانند کاج و صنوبر از نمونههای این نوع چوب هستند. برخی کاجها مانند کاج فنلاندی، از بهترین گونههای کاج در جهان بوده که تنها در ۲ ماه از سال فرصت رشد دارند. به دلیل کوتاه بودن فصل گرما در فنلاند، درختهای کاج مستقیم و رو به آفتاب حرکت کرده و به شکل صاف رشد میکنند. به همین دلیل، از این نوع درختان کاج برای ساخت الوارهای چوبی نما بسیار استفاده میشود. این نوع چوبها به نسبت درختان پهن برگ، رشد بیشتری داشته و مقرون به صرفهتر نیز هستند.
این نوع چوبها دارای شاخ و برگ پهن میباشند، که در فصل زمستان برگریزی داشته و در بهار برگهای جدید رشد میکنند. این نوع درختان گرههای مرکزی نداشته و به همین دلیل، بافت خاصی دارند. از رایجترین سخت چوبها میتوان به چوب ترموود یا ون اشاره کرد. ترموودها طی فرآیند خاصی در کارگاه تولید شده که در آن، باید تا دمای ۱۸۵ تا ۲۲۰ درجه سانتی گراد حرارت ببینند. این حرارت موجب میشود، رطوبت موجود در چوب که زمینه رشد قارچ را فراهم میکند، از بین برود. به همین دلیل، از این نوع چوبها در ساخت نمای مناطقی که دارای رطوبت هستند، مانند حمام و استخر استفاده میشود.
همان طور که گفته شد، یکی از مصالح نوین در اجرای نمای چوبی ساختمان، چوب ترموود یا ون است که بسیار مورد توجه سازندگان و معماران قرار گرفته است. از آن جایی که، چوب نمای ساختمان با چوب درختان جنگل کاملاً متفاوت است، لازم است ترموودها فرآیند خاصی را، به منظور آماده شدن برای اجرای نمای چوبی ساختمان پشت سر بگذارند. در طی این فرآیند، ترموودها تا دمای ۲۲۰ درجه حرارت دیده و همه عیوب و مشکلاتشان رفع خواهد شد. علاوه بر این، حرارت داده شده، رطوبت موجود در چوب که زمینه رشد قارچ را فراهم میکند از بین برده و دوام و پایداری چوب را افزایش خواهد داد. این مقاومت، شامل مقاومت در برابر هجوم حشرات، پوسیدگی و اشعه خورشیدنیز خواهد شد.
امروزه بسیاری از ساختمانها، از چوب برای نمای خارجی یا داخلی محیط استفاده میکنند. چوب، به عنوان نما در قسمتهای مختلف ساختمان یا خانه مانند نمای ساختمان، دکوراسیون داخلی، تزیینات خانه، قابسازی و غیره کاربرد دارد. هم چنین، چوب قابلیت تلفیق با متریالهای دیگر را داشته و میتوان با استفاده از آن، ترکیبات متفاوت و زیبایی را خلق کرد. مواردی مانند نمای دیوار، کف، تراس، فضای داخلی، روف گاردن، محوطه باغ و غیره، از جمله کاربردهای چوب نما در نمای چوبی ساختمان هستند. اهمیت کاربرد چوب در نمای ساختمان تا حدی است که، ساختمانهای دارای نمای چوبی را از سایر بناها متمایز کرده و موجب میشود لوکستر به نظر بیایند.
لازم است برای نصب نمای چوب، تمامی عملیاتهای ساختمان به پایان رسیده باشد، تا تداخلی با امور مربوط به نما ایجاد نشود. برای داشتن یک نمای شیک و زیبا، باید مراحل طراحی و اجرای نما به دست متخصصان این زمینه سپرده شود، تا با استفاده از اصول و قواعد معماری شهری، طرحیایدهآل و مناسب را برای ساختمان انتخاب و اجرا کنند. بهترین راهکار در این شرایط این است که، از شرکت مورد نظر، طرح اجرا شده کامپیوتری را درخواست کرده تا تصویری از ساختمان و ایرادات احتمالی در کار داشته باشید. به این ترتیب میتوان گفت، نصب چوب نمای ساختمان دارای مراحل مختلفی است که شامل موارد زیر میباشد:
اولین مرحله برای نصب نمای چوبی ساختمان زیرسازی است، که نکته مهم در این زمینه، تراز بودن سطح آن در جهت طول و عرض است تا در زمان نصب، مشکلی پیش نیاید. عدم رعایت این نکته، موجب به هم ریختگی فاصلههای بین چوبها شده و در نهایت، ظاهر کار زیبا و دلچسب نمیشود. به طور کلی، هر متر مربع چوب نما، در حدود ۱۰ کیلوگرم بار و وزن را بر زیرسازی اعمال خواهد کرد. به همین دلیل، لازم است از مقاومت سطح زیرین چوب نما اطمینان حاصل کرده تا بتوانید بهترین متریال را برای زیرسازی انتخاب کنید. نکته مهم دیگر در جهت بهتر شدن اجرای نمای چوب، رعایت فاصله ۳ سانتیمتری در پشت زیرسازی است که باعث ایجاد تبادل هوا و خشک شدن رطوبت میشود. برای انجام زیرسازی، از پیچهای استیل با رو پلاک استفاده شده تا لقی و صدا تولید نشود.
این مرحله، نصب چوب نما بر روی زیرساز است که از طریق سه روش پیچ از رو، فاق و زبانه و کلیپس انجام میشود. در روش پیچ از رو، لازم است قبل از وارد کردن پیچ به چوب، آن را سوراخ و خزینه کرد. در غیر این صورت، با وارد کردن پیچ به شکل مستقیم، احتمال ترک خوردگی چوب وجود دارد. در زیرسازیهایی از جنس پروفیلهای گالوانیزه، از روش نصب با کلیپس استفاده شده که چوبها، توسط کلیپس مخصوص به زیرسازی متصل میشوند. از مزایای استفاده از این روش، میتوان به مخفی شدن پیچها اشاره کرد. در روش سوم برای نصب، از پروفیلهای مخصوصی استفاده میشود که چوب نما به شکل زبانهای روی یکدیگر سوار میشوند. از مزایای استفاده از این روش نیز، مخفی بودن پیچ و میخ است که در زیبایی نمای چوبی ساختمان بسیار مؤثر میباشد.
مرحله سوم در نصب چوب نما، رنگآمیزی آن بوده که به منظور حفظ ظاهر و افزایش عمر چوب انجام میشود. رنگآمیزی چوب نما زیبایی کار را دو چندان کرده و رگههای آن را مشخص میکند. از آن جایی که، برخی از عوامل محیطی مانند نور خورشید و اشعه فرابنفش، موجب بروز آسیبهای مختلفی در چوب میشوند، انجام رنگآمیزی چوب، به دلیل نفوذ رنگ در عمق چوب، موجب عدم جذب رطوبت در آن شده و رشد قارچ و کپک را متوقف خواهد کرد.
برای بررسی ویژگیها و مشخصات فنی نمای چوبی ساختمان، لازم است به انواع مختلف چوب نما، عوامل محیطی و روشهای نصب دقت کرد. به طور کلی میتوان گفت، مشخصات فنی مشترک در همه چوبهای به کار رفته در نمای ساختمان، شامل موارد زیر میباشد:
میزان رطوبت چوب نما برای عملکردی مناسب، باید بین ۱۲ تا ۱۸ درصد باشد. در صورتی که چوب خشک باشد، شکننده شده و ترک خواهد خورد. در صورت مرطوب بودن نیز، چوب دچار تاب خوردگی شده و میپوسد. انجام مواردی مانند ذخیره کردن چوب در منطقه خشک، محافظت از چوب در برابر باران یا رطوبت، استفاده از درزگیرها و غیره، در کنترل رطوبت مؤثرند.
از آن جایی که نما چوب ها، در معرض انواع آسیبهای طبیعی مانند حمله حشرات، قارچها و باکتریها هستند، لازم است با مواد نگهدارنده، پوششها یا روشهای دیگر، از این حملات دور نگه داشته شوند.
به دلیل قابل احتراق بودن چوب، لازم است نمای چوبی ساختمان دارای استانداردهای مقاومت در برابر آتش باشد. نوع و میزان مقاومت چوب در برابر آتش، به محل نما، نوع چوب و بسیاری موارد دیگر بستگی دارد.
چوب به کار رفته در نماهای مختلف ساختمان، دارای کیفیت بالا و مقاومت بسیار زیادی در برابر تغییرات دما، آسیبهای محیطی و حشرات است. طول عمر چوب ترموودهای به کار رفته در اجرای نمای چوبی ساختمان، به حدود ۳۰ سال رسیده و در مقایسه با انواع چوب نماهای دیگر، مقاومت بسیار بالایی در برابر پوسیدگی و غیره دارد.
چوب ترموود به کار رفته در نماهای داخلی و خارجی ساختمان، علاوه بر مقاومت و دوام بالا، دارای قیمت مقرون به صرفهای نیز میباشد. تغییرات دمایی به کار رفته در تولید این نوع چوب، موجب ایجاد ویژگیهای فراوانی در آن شده است که در مقایسه با سایر چوبها، با قیمت بیشتری در بازار خرید و فروش میشود. عوامل مختلف دیگری نیز در تعیین قیمت چوب نما مؤثرند، که شامل موارد زیر میباشند:
· موقعیت ساختمان: با توجه به منطقه و موقعیت قرارگیری ساختمان، هزینه حمل و نقل، تخلیه و هزینههای جانبی دیگر نیز متفاوت خواهد بود.
· روش اجرا: قیمت چوب نما با توجه به طرح مورد نظر، شکل بنا و روش اجرا نیز متفاوت خواهد بود.
· جنس و رنگ: در صورتی که چوب نرم در ساخت ترموود استفاده شده باشد، قیمت کمتری داشته و در غیر این صورت، گرانتر خواهد بود.
· هزینههای جانبی: هزینههایی مانند هزینه قطع درختان، حمل تا کارخانه، حقوق کارگران، هزینه مالیات و غیره نیز، بر قیمت نهایی چوب نما تأثیر میگذارند.
· چوب، متریالی طبیعی بوده و دارای رگههای زیبایی است که در نمای ساختمان چوبی بسیار مؤثر است.
· چوب، ظاهری زیبا و خاص داشته و در زیبایی نمای کلی ساختمان بسیار مؤثر است.
· چوب، ضد آب و هر گونه رطوبت است.
· استفاده از چوب در نمای چوبی ساختمان، به دلیل مقاومت و دوام بالا بسیار رایج است.
· چوب، در برابر حملات محیطی مانند قارچ و کپک مقاومت بالایی دارند.
· چوبها نوعی عایق حرارتی نیز بوده که تا میزان ۲۵ درصد، از ورود و خروج سرما و گرما جلوگیری میکنند.
· چوبها قابلیت انعطافپذیری بالایی دارند.
· چوبها در برابر سایش نیز مقاومت مطلوبی دارند.
· نگهداری و شستشوی چوبها بسیار راحت و آسان است.
لازم است در هنگام خرید چوب نمای ساختمان، به کیفیت و دوام آن دقت داشته و خریدتان را از نمایندگیهای معتبر فروش این محصولات انجام دهید. نمایندگیهای فروش چوب نمای ساختمان، با آگاهی از شرایط استادندارد نگهداری محصولات، به خوبی از آنها محافظت کرده و در زمان ارسال، آنها را در بستهبندیهای مطمئن قرار میدهند.
دراین مطلب تلاش کردیم، تا شما را با چگونگی اجرای نمای چوبی ساختمان، انواع مختلف آن و مزایای استفاده از چوب در نمای ساختمان آشنا کنیم. حال دیگر میتوانید، با رعایت استانداردهای گفته شده و دقت در عوامل مؤثر بر کیفیت چوب نما، خریدی موفق را تجربه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر، میتوانید به سایت مازوپارکت مراجعه کرده و لیست بهترین محصولات این شرکت را در سایت، مشاهده نمایید.
به طور کلی باید گفت، علاوه بر میزان مقاومت چوب در برابر پوسیدگی، عواملی مانند نحوه نگهداری، میزان فرسایش محصول و غیره نیز، در دوام و کیفیت چوب نما بسیار مؤثرند.
لازم است برای این کار، آزمایشات مختلفی بر روی نمونههای بزرگتر انجام شود، که به دلیل کمبود اطلاعات در این زمینه، توصیه میشود از چوب ترموود، برای مکانهایی که نیاز به تحمل بار در طی زمان دارند، استفاده شود.
هرچند هیچ نوع ماده مضری از چوب ترموود منتشر نمیشود، با این حال، ممکن است برای بعضی از افراد، تحمل این بو ناگوار باشد.
تحت نظر انجمن صنفی کارفرمایی و معماری ،طراحی داخلی تهران
مورد تایید جامعه معماران ایران